Türkiye’de Gayrimenkul Sektörü
Avrupa'nın geleceği en parlak gayrimenkul pazarlarından biri olan Türkiye için emlak pazarlarında sıklıkla kullanılan “konum, konum, konum” deyişi ülke için oldukça uygun bir söylemdir. Avrupa, Orta Doğu ve Orta Asya'nın kesişim noktasındaki stratejik konumu ve 81 milyona yakın nüfusuyla Türkiye, güçlü inşaat sektörünü giderek büyüyen ticari ve sınai üretimiyle bir araya getirerek gayrimenkul geliştiricileri ve yatırımcıları için harika fırsatlar sunmaktadır.
Türkiye gayrimenkul sektörüne ait bazı önemli veriler ve rakamlar şu şekildedir:
- Gayrimenkul sektörü, son on yıl içinde GSYİH'nin yaklaşık %8,4'ünü oluşturmuştur. Yatırım tarafında ise toplam doğrudan yabancı yatırım (DYY) girişi 2017 yılında 10,8 milyar ABD doları olarak kaydedilirken, gayrimenkul ve inşaat sektörlerinin bu tutar içindeki payı 4,6 milyar ABD doları (%42,9) olmuştur.
- Özellikle İstanbul’a yönelik kentsel dönüşüm çalışmaları ve mega projeler yakın gelecekteki faaliyetlere yön vermektedir. Marmaray, Kanal İstanbul, Yavuz Sultan Selim Köprüsü, Avrasya Tüneli, 3 Katlı Büyük İstanbul Tüneli ve İstanbul'un 3. havalimanı şehirdeki mega projeler arasında sayılabilir.
- Kentsel Yenileme ve Dönüşüm girişimi 7,5 milyon konutu kapsayacaktır. 400 milyar ABD doları bütçesi olan bu girişime özel sektör büyük katkı sağlamaktadır.
- Knight Frank Küresel Konut Fiyatları Endeksi'ne göre Türkiye, yıllık fiyat artışı endeksinde 2017 yılının 3. çeyreğinde 56 lokasyon arasında 6. sırada yer almıştır. Türkiye, yıllık %11,1 artış gösteren fiyatlarıyla Avustralya, Letonya ve Hindistan'ı gerisinde bırakarak dünyanın en iyi performans sergileyen konut pazarlarından biri haline gelmiştir.
- Türkiye emlak pazarında satılan toplam konut sayısı 2017 yılında 1,4 milyon adede ulaşmıştır. 2012 yılında mütekabiliyet yasasının kaldırılması ile yabancılara gayrimenkul satışları da artmaya başlamıştır. Türkiye'de 2017 yılında bir önceki yıla göre %22,2 artışla yabancılara toplam 22.234 adet konut satılmıştır. Yabancılara konut satışında, İstanbul 2017 yılında gerçekleşen 8.182 satışla ilk sırada yer alırken, onu 4.707 satışla Antalya, 1.474 satışla Bursa ve 1.079 satışla Yalova izlemiştir.
- İstanbul'daki A sınıfı ofis stoku, 2017 yılı sonu itibarıyla 249 ofis binasında 5,3 milyon metrekareyi aşmıştır. Ofis pazarında 2010 ile 2017 yılları arasında brüt kiralanabilir alandaki yıllık ortalama artış yaklaşık %12 olmuştur. 1,2 milyon metrekarenin üzerinde ofis arzının inşaatı devam etmektedir ve 2020 yılı sonu itibarıyla toplam A sınıfı ofis arzının yaklaşık 7,1 milyon metrekare brüt kiralanabilir alana ulaşması beklenmektedir.
- Türkiye'de faal durumda olan 401 adet alışveriş merkezi bulunmaktadır; bu alışveriş merkezlerindeki toplam brüt kiralanabilir alan 12,2 milyon metrekaredir. İstanbul'daki 114 alışveriş merkezine ait 4,2 milyon metrekarelik toplam brüt kiralanabilir alan, Türkiye’deki toplam kiralanabilir alışveriş merkezi alanının %34’üne karşılık gelmektedir.
- İstanbul, JLL 2016 Sınır Ötesi Perakende Çekicilik Endeksi'ne göre Londra, Paris, Moskova, Milano ve Madrid'in ardından Avrupa'nın en cazip 6. pazardır.
- Son yıllardaki büyümeye rağmen Türkiye, kişi başına ortalama kiralanabilir alan toplamı bakımından hâlâ Avrupa ortalamasının gerisindedir. Bu da perakende alanında büyüme potansiyelinin devam ettiğine işaret etmektedir.
- Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın verilerine göre 2016 yılı sonu itibarıyla Türkiye'de 3.641 adet derecelendirilmiş otel ve bu otellerde 426.981 adet oda yer almaktadır. Otel stokunun %42,7'sini 5 yıldızlı oteller oluştururken, 4 yıldızlı otellerin bu stok içindeki payı %24,8; 3 yıldızlı otellerin payı ise %12,6'dır.